واکاوی مشکلات شترداران خراسان جنوبی/ ظرفیتی که مغفول ماند!   

به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، سمیه محمدی؛ طبق آمار رسمی، خراسان جنوبی پس از سیستان و بلوچستان، بیشترین تعداد شتر را در کشور دارد. در این استان، ۵۴۷ بهره‌بردار در واحدهای صنعتی و سنتی مشغول به پرورش شتر هستند. پرورش شتر در این منطقه علاوه بر تأمین گوشت، شیر و پشم، به عنوان یک ظرفیت اقتصادی و اشتغال‌زا محسوب می‌شود. 

با توجه به شرایط اقلیمی استان، پرورش شتر یکی از مشاغل پایدار و سودآور محسوب می‌شود. اما برای بهره‌برداری بهینه از این ظرفیت، باید به سمت صنعتی‌سازی و بهبود روش‌های پرورش حرکت کنیم. 

طرح "هاب شتر"؛ تحول در صنعت شترداری 

 در راستای توسعه این صنعت، طرح "هاب شتر" در خراسان جنوبی در حال اجراست. این طرح شامل ایجاد مجموعه‌هایی برای پرورش، اصلاح نژاد، فرآوری و بازاریابی محصولات شتر است. گوشت شتر، شیر شتر، پنیر، روغن شتر و حتی داروهای تهیه‌شده از این دام، می‌توانند نقش مهمی در افزایش درآمد بهره‌برداران ایفا کنند. 

محمدرضا قاسمی، کارشناس دامپروری، در این باره می‌گوید: محصولات شتر از ارزش غذایی بالایی برخوردارند و بازار خوبی در کشورهای حوزه خلیج فارس، آسیای مرکزی و حتی اروپا دارند. با صنعتی‌سازی این بخش، می‌توان خراسان جنوبی را به یکی از مراکز صادراتی شتر و محصولات آن تبدیل کرد. 

طرح "ساربان یار"؛ مدیریت هوشمند شترداری 

در کنار برنامه‌های توسعه‌ای، طرح "ساربان یار" نیز برای مدیریت بهتر گله‌های شتر راه‌اندازی شده است. در این طرح، ردیاب‌هایی روی شترها نصب می‌شود تا از طریق نرم‌افزارهای هوشمند، ساربانان بتوانند محدوده حرکت دام‌های خود را کنترل کنند و در صورت بروز مشکل، سریعاً اقدامات لازم را انجام دهند. 

یکی از شترداران شهرستان نهبندان در این باره می‌گوید: قبلاً شترهایمان را در بیابان‌ها رها می‌کردیم و گاهی روزها طول می‌کشید تا آن‌ها را پیدا کنیم. اما حالا با سیستم ردیابی، می‌توانیم موقعیت دقیق آن‌ها را ببینیم و سریع‌تر به آن‌ها دسترسی داشته باشیم. 

چالش‌ها و چشم‌انداز آینده 

 با وجود ظرفیت‌های بالا، پرورش شتر در خراسان جنوبی همچنان با چالش‌هایی مانند کمبود منابع آبی، کمبود نقدینگی برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های صنعتی و نوسانات قیمت محصولات دامی روبه‌رو است. با این حال، مسئولان استانی اعلام کرده‌اند که با حمایت‌های دولتی، پرداخت تسهیلات ویژه به شترداران، توسعه واحدهای فرآوری و افزایش صادرات محصولات شتر، این صنعت را رونق خواهند داد. 

به نظر می‌رسد که با سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های صنعتی، اصلاح نژاد و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، خراسان جنوبی می‌تواند به قطب اصلی تولید و صادرات محصولات شتر در منطقه تبدیل شود و نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا کند. 

رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند در اولین جلسه ساماندهی صنعت شترداری استان که محل در اتاق بازرگانی تشکیل شد، گفت: امیدواریم با برگزاری اینگونه جلسات تصمیمات درستی برای این ظرفیت مغفول مانده استان بگیریم. 

احسان بیکی افزود: مشکلات صنعت شترداری زیاد است و همه صنایع تبدیلی و تکمیلی حرف زیاد برای گفتن دارند اما هدف این جلسه؛ بحث راه اندازی تشکیل انجمنی ذیل اتاق بازرگانی با حضور نماینده اتحادیه و نماینده بهره برداران شتر هر شهرتان است. 

وی بیان کرد: بیشترین مشکل بیان شده از سوی شترداران در جلسه گذشته؛ مبحث راه و تصادفات شتر با ماشین‌ها بود که سعی می‌کنیم این مهم مصوبه گرفته و برای رفع مشکل به استاندار ارائه شود. 

رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی خواستار تقویت و فعال شدن اتحادیه های شترداری ثبت شده در استان شد و گفت: این اتحادیه ها باید مجدد راه اندازی شود تا صدای بخش خصوصی باشند، سعی می شود این مهم هم پیگیری شود. 

وجود ۳۷ هزار نفر شتر در خراسان جنوبی 

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی هم با اشاره به وجود ۳۷ هزار نفر شتر در استان گفت: بیشترین جمعیت شتر در شهرستان های نهبندان، خوسف، طبس و بشرویه هستند. 

شبانی با اشاره به اینکه اکنون چهار هزار و ۲۵۰ بهره بردار و ۷۵۰ گله شتر در استان وجود دارد تصریح کرد: سالانه یک هزار و ۲۸۰ تن گوشت و ۱۰ هزار تن شیر شتر در استان تولید می شود. 

وی از خراسان جنوبی به عنوان دومین استان دارای جمعیت شتر کشور یاد کرد و افزود: اغلب شترهای استان به صورت سنتی و از طریق مراتع تغذیه می شوند؛ همچنین نهاده های خدماتی از طریق سامانه بازارگاه و یا تشکل های دامداری تامین می شود. 

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی ادامه داد: گله های زیاد باید به صورت فردی در سامانه بازارگاه ثبت شوند تا ماهانه سهمیه دریافت کنند. 

وی از فعالیت دو تشکل شتر در استان خبر داد و افزود: تشکل نهنبدان فعال اما تشکل خوسف غیر فعال است، لذا باید تعاونی تشکل شود. 

شبانی با اشاره به انعقاد تفام نامه هاب شتر سال ۹۸ در استان عنوان کرد: این تفاهم نامه برای اشتغالزایی در بخش دام سبک و سنگین بود که ۲۳ هزار راس خریداری شد و به متقاضیان در شهرستان ها تحویل شد. 

وی اضافه کرد: قرار بود برای تامین هشت هزار نفر شتر تسهیلات فراهم شود که در نهایت ۷۲۰ شتر توسط شرکت پردیس خریداری شد و به افراد تحویل داده شود، در آن زمان مقرر شده بود کارخانه شیر پاستوریزه در استان توسط این شرکت راه اندازی شود اما تنها به مدت هشت ماه شیر تنها ۲ تا ۳ تن شیر جمع آوری اما به دلایل متعدد تعطیل شد. 

شبانی یادآور شد: اینکه بحث صنعت شترداری در کشور مشکل دارد به دلیل نبود صنایع فرآوری محصول است که در این خصوص به دنبال جذب سرمایه گذار هستیم.  

رئیس اداره خدمات فنی و کشاورزی سازمان تعاون روستایی خراسان جنوبی هم گفت: مشکل ما بحث تشکل ها، اتحادیه ها و تعاونی ها است که صدای واحد برای بحث شترداران هر منطقه نیستند. 

علی اصغر زین العابدین افزود: حل مشکلات به صورت فردی امکان پذیر نیست و هدف برگزاری این جلسه احصاء مشکلات و فعال کردن اتحادیه ها است. 

 جای خالی ریل گذاری دولت برای شتر  

مدیرعامل اتحادیه دامداران خراسان جنوبی هم مشکل اصلی جمعیت شتر را مربوط به نبود ریل گذاری مناسب توسط دولت دانست و گفت: اکنون صدا و سیما و مسئولان هیچکدام اسمی از پروژه هاب شتر نمی برند، باید بدانیم این پروژه به چه نتیجه ای رسید.  

جواد غریبی افزود: نهاده های مورد نیاز شتر توزیع می‌شود پس به دنبال افزایش سهمیه نیستیم بلکه باید مشکل شترداران رفع شود. 

وی تاکید کرد: قرار بود صنعت شتر استان با پروژه هاب چند گام به جلو برود لذا دستگاه های متولی باید گزارشی در این خصوص ارائه دهند تا به درستی تصمیم گیری کنیم. 

رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند در ادامه گفت: مشکلات جاری شترداران برای ما مهم است تا با اولویوت رفع شود، تشکل ها را مقصر نمی دانیم بلکه هدف ما چکش کاری مشکلات است تا با حضور استاندار پیگیری شود.  

بیکی بیان کرد: کمیته کارشناسی برگزار و اگر نیاز باشد برای رفع مشکلات به دنبال دستور استاندار خواهیم گرفت از طرفی اگر مبحث برون سپاری عملیاتی شود تا حدودی موفق خواهیم بود. 

عضو هیئت مدیره تعاونی شترداران خراسان جنوبی هم روند تشکیل شرکت تعاونی شترداران را زمانبر دانست و گفت: به دنبال ایجاد صنف شترداری با نماینده استانی هستیم تا تعداد افرادی که عضو هستند منتفع شوند. 

محمد رضایی افزود: باید از هر شهرستانی که صنعت شتر در آن فعال است چندین بهره بردار عمده و شاخص به عنوان نماینده سایر بهره برداران، در انجمن حضور داشته باشند و ماهانه مشکلات را در شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی مطرح کنند تا از این طریق مشکلات سریع رفع شود. 

وی یادآور شد: برای تامین آب مورد نیاز شتر توربین های بادی فعال شد اما بیشتر آن ها خراب بوده و نیاز به تعمیر دارند، چراکه تعمیر نکردن این توربین ها باعث حرکت شترها به سمت روستاها می شود لذا انجمن شترداران به اینگونه مسائل می تواند سریع تر رسیدگی کند. 

یکی از پرورش دهندگان شتر در شهرستان خوسف هم گفت: هزار تشکل هم که ایجاد شود اما دولت حمایت نکند و تسهیلاتی ارئه ندهد فایده ای ندارد. 

بهمدی با بیان اینکه مردم پای کار هستند باید دولت پای کار بیاید، افزود: برای دولت ۳۷ هزار نفر شتر افسانه است، اینکه خوسف ۱۰ هزار نفر شتر دارد واقعیت ندارد، چراکه طی این دو سال چهار هزار شتر کشتار شد. 

 خراسان جنوبی قابلیت تبدیل شدن به هاب شتر  

نماینده شرکت پردیس دولتی هم گفت: باتوجه به برنامه ریزی ها انجام شده در خصوص هاب شتر در نهبندان، دستگاه های مختلف پای کار بودند گرچه کاستی هایی هم بوده است. 

علی کلاته دولتی افزود: نهنبدان به لحاظ همجواری با کشور افغانستان آمار شتر خود را حفظ کرده است و این مختص شرکت نبوده بلکه در چاهداشتی و چاه دراز جمعیت شتر فعال هستند. 

وی تاکید کرد: خراسان جنوبی این قدرت و توان را برای تبدیل شدن به هاب شتر دارد، برای راه اندازی هاب شتر پیگیری هایی شده و بحث انتقال را داشته ایم اما آنچه که انتظار بوده محقق نشده است.

یکی از شترداران استان هم که در ادامه با بیان اینکه موضوع هاب شتر باید در وهله نخست به درستی بیان شود اظهار کرد: در این خصوص تولید گوشت و جمع آوری شیر در روستای گارجگان خوسف انجام شد در حالیکه هیچ حمایتی نشد. 

علی چرخی افزود: در این طرح قرار بود به بهره برداران تسهیلات پرداخت شود اما باید دید چه حمایتی از سمت شترداران نهبندانی انجام شده است. 

یکی از فعالان تعاونی شترداران هم گفت: اهمیت شترداری در حاشیه کویر بر کسی پوشیده نیست و شتر در این منطقه با خشکسالی و شرایط استان سازگار است.  

رضایی بیان کرد: در دهستان خور ما از روش سنتی برای پرورش شتر استفاده می کنیم و هر آذوقه ای برای تغذیه شتر مناسب است و حتی آب شور نمکزار هم برای شتر کفایت می کند. 

وی عنوان کرد: صنعت شترداری تنها صنعت مقرون به صرفه در استان هایی است که با خشکسالی و کم آبی دست و پنجه نرم می کنند اما دولتمردان چقدر از این قشر حمایت کرده اند. 

وی ادامه داد: در کنار خشکسالی یعنی سال دوم شتر نیاز به نهاده هایی دارد که باید توسط منابع طبیعی تامین شود، به همین دلیل در خوسف و خور تعاونی و مجتمع پرواربندی تعطیل شد و نیاز به حمایت داریم.  

این شتردار استان با تاکید بر اینکه آب و آذوقه مورد نیاز شتر تامین نمی شود تصریح کرد: توربین های آبی نصب شده ولی متولی ندارد، جهاد سازندگی، امور عشایر و یا منابع طبیعی باید پیگیر این موضوعات باشند، توربین های بادی در کویر خراب شده و شترها یک هفته بدون آب می مانند پس این توربین ها دردی از شتردار دوا نمی کند. 

وی به موضوع جاده و کشتار شترها در تصادفات جاده ای اشاره کرد و گفت: جاده ترازیتی خوسف از وسط مراتع عبور می کند که باید حفاظ کشی شود، این فقط هم یک مسکن موقتی است، مدیران ارشد باید برای این مهم اعتبار مخصوص حفاظ در نظر بگیرند. 

وی ادامه داد: ایجاد معابر باید در طراحی ها گنجانده شود تا شتر برای آب خوردن مشکلی نداشته باشد. 

رضایی نبود بازار فروش شتر را از دیگر مشکلات دانست و عنوان کرد: در شرایط کنونی نه شتر زنده را می توان فروخت و نه گوشت و شیر و فرآرده‌های آن را؛ یعنی درآمدهای ما در بهترین صنعت در کویر صفر شده است لذا با کشتارگاه ها باید قرارداد منعقد شود. 

وی گفت: دستگاه های متولی باید خودشان مشکلات را رصد کنند و در میدان کار کنند. 

رهاسازی شترداری صنعتی در نیمه راه 

مدیرعامل شترداران خور هم در این جلسه گفت: در صنعت شتر زیرساخت تعریف نشده است، ما هنوز ابتدایی ترین شترداری را داریم. 

محمد بهمدی افزود: دولت شترداری صنعتی را دنبال کرد ولی نیمه کاره رها کرد، زیرساخت ها همه ناقص بوده و جهاد کشاورزی میلیارد ها تومان هزینه کرده ولی کار رها شده است. 

وی بخشی از مشکلات شترداران را مربوط به بخش دولتی دانست و بیان کرد: در حالیه جاده خوسف از میان مراتع عبور کند که اگر تصادفی با شتر در این محور انجام شود مقصر را گله شتر و شتردار می دانند. 

وی ادامه داد: اما هر شتری که بر اثر تصادف در این جاده کشته می شود ۱۰۰ میلیون تومان خسارت به شتردار وارد می شود. 

مدیرعامل شترداران خور با بیان اینکه صنعت شترداری با این وضعیت در حال تعطیلی است عنوان کرد: آمارها الان واقعیت ندارد و باید مجدد سرشماری شود، سرشماری ها تلفنی انجام شده است و دقیق نیست. 

وی اظهار کرد: به عنوان شتردار در حقوق مدنی هیچ جایگاهی نداریم، نمایندگان مجلس باید از شتردران حمایت و مشکلات آنها را در مجلس بازگو کنند. 

بهمدی با بیان اینکه در جاده ترانزیتی خوسف روزانه سه هزار کامیون و هزار نفر شتر تردد دارد یادآور شد: باند دوم جاده در حال اجرا است اما ایمن سازی مهم است، چندین نفر در این جاده ها کشته شدند و جان مردم نیز باید برای راهداری مهم باشد و معبر امنی زده شود. 

وی گفت: بطور میانگین از مجموع ۲۶ هزار نفر فوتی تصادفی در کشور ۶ هزار نفر آنها در اثر برخورد با شتر جان می دهند، لذا برای این چالش بزرگ باید چاره اندیشی شود. 

مدیرعامل شترداران خور تاکید کرد: یکی از شترداران سال گذشته ۷۰ نفر شتر را به قیمت هر نفر ۵۰ میلیون تومان فروخت، لذا شتردارانی که در کویر مانده و موجبات امنیت کویر را فراهم می کنند باید حمایت شوند. 

وی با بیان اینکه در ایام خشکسالی هیچ سبوسی به شترداران داده نشد افزود: با توجه به کمبود بارندگی ها باید در سال جاری فکری به حال شترداران شود. 

بهمدی یادآور شد: دولت امسال جو پوسیده و کپک زده در انبارها را که کیلویی ۱۴ هزار تومان می فروشد، همچنین یک کیسه بلغور کپک زده به دامدار به یک میلیون تومان می فروشند! کاه از کردستان می آید و آذوقه های تقسیمی دولت هم به درد نمی خورد.

به گفته وی؛ وضعیت آبشخورها بسیار خراب است و باید برای آن تمهیداتی اندیشید. 

یکی دیگر از شترداران استان هم گفت: کسی می تواند مشکلات حوزه شتر را رفع کند که در این حوزه کار کرده باشد. 

حسین حیدری با بیان اینکه خروجی جریان هاب شتر صفر است، افزود: تسهیلات را کسانی می گیرند که کاری انجام نمی دهند، ۲۰ سال است که شترداری دارم و اعتقاد دارم برخی شترداران اصلا دیده نشده اند. 

وی با اشاره به تامین آب، آبشخورها و یا جاده ها، گفت: همه مشکلات شترداران مسائل پیش پا افتاده است، جهاد کشاورزی در خصوص اصلاح نژاد خراسان جنوبی باید ورود کند تا بازار آن پیدا شود، این مهم نیاز به همت دولتی دارد. 

لزوم جذب بازار فروش برای محصولات شتر 

 یکی دیگر از شترداران استان هم گفت: اولین کار در هر حرفه ای جذب بازار و فروش محصول است، ما کل فراوری محصولات شتر را در یک کارگاه ۳۰ متری انجام دادیم که در ایران هم تولید نشده بود. 

زهرا محمدی با اشاره به تولید ۱۴ محصول مختلف از شیر شتر ادامه داد: جذب مشتری، فروش محصول و صادرات کار دولت است از طرفی کار شتردار فقط باید تولید باشد نه فرهنگ سازی و یا فروش محصول. 

وی با بیان اینکه شتردار زنجیره شتر را با چنگ و دندادن نگه داشته است، افزود: جوانی خودمان را در این راه گذاشتیم و ۱۰ میلیارد تومان در بیابان هزینه کردیم اما حالا راه برگشت نداریم. 

این شتردار عنوان کرد: اکنون حکم تخریب مجتمع را گرفته اند، بعد از سالها شترها خود را با این منطقه وفق داده‌اند، با بلوک این واحد را بالا آورده‌ام ولی میخواهند تخریب کنند، نمی دانم می خواهند در این بیابان نیروگاه هسته ای بسازند! 

محمدی اظهار کرد: من به عنوان شتردار هیچ کمک دولتی نمی خواهم فقط دولت سنگ اندازی نکند، می گویند متولدین ۵۸ به قبل می توانند پروانه چرای دامداری داشته باشند اما به بعد اجازه چرا ندارند، من خواستار اصلاح قانون هستم. 

وی ادامه داد: متولدین ۵۸ به قبل که نیازی به مجوز ندارند چراکه تولیدکننده و بهره بردار نیستند، من به عنوان نیروی جوان می توانم با همت خود کار کنم در حالیکه در یک هفته منابع طبیعی سه پرونده از من به دادگاه برده است. 

وی اضافه کرد: معنی تولید روزی یک تن شیر شتر را فقط شتردار می‌داند، ما از صبح تا شب باید درگیر باشیم اما دولت تا توانسته سنگ اندازی کرده است، یک تن شیر ما به پودر شیر تبدیل شد اما به فروش نرفت و به غذای گربه و سگ تبدیل شد. 

وی اضافه کرد: شهرستان طبس بهشت معادن ایران است اما مردم با وجود این معادن در جهنم زندگی می کنند، معادن؛ منابع طبیعی و جاده ها را تخریب می کنند و باید معادن راه ها را ایمن سازی و حصارکشی کنند؛ خود اداره راهداری برای حصارکشی اعتبار مخصوص دارند. 

 قوانین تسهیل کننده باشد نه مانع کار 

رئیس شورای اسلامی بخش دیهوک طبس با تاکید بر اینکه باید با قوانین تسهیل کننده کار دامداران باشد نه مانع کارشان اظهار کرد: کل کشور در فصل سه و چهارم اول سال کمبود اعتبار درخواست می‌کنند اما خراسان جنوبی هزار و ۲۸۱ میلیارد تومان رسوب اعتباری اعلام کردند که با فشار ارگان ها، مسئولان مجبور به جذب اعتبار در سه ماه شدند،اما ۳۰ میلیارد از استان برگشت خورد مگر استان نباید این اعتبارات را جذب کند؟ 

نماینده اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی هم گفت: در منابع طبیعی قانون های زیادی وجود دارد و ما واقعا به دنبال تسهیل امور هستیم. 

کدخدازاده با بیان اینکه راهکار قانونی مراتع برای شترداران به عنوان سرمایه گذار پیگیری می شود، عنوان کرد: پروژه ای در نهبندان کلید خورد و مقرر شد ۵ هزار هکتار به سرمایه گذار بخش شتر آلمانی و قطری واگذار شود اما تحقیقات نشان داد هر شتری ۶ واحد دام سبک است و روزانه به ۱۲ کیلوگرم علوفه خشک نیاز دارد که علمی هم است. 

وی با بیان اینکه نیاز به مرتع توسط هر نفر شتر زیاد است یادآور شد: هر سرمایه گذاری در مراتع ممیزی شده که تکلیف قانونی دولت بر عهده ادارات کل گذاشته ما موظف هستیم، در اداره کل ما بالای ۹۰ درصد دامداران را شناسایی کردیم؛ حقوق عرفی مرتع هم برای مرتع دار است و به حساب دولت نمی رود بلکه به حساب بهره برداران است.  

به گفته وی؛ هر هکتاری که برای معدن واگذار کنیم باید ۴ واحد دامی را حذف کنیم ؛ در منابع طبیعی قوانینی است که باید لاجرم اجرا شود.  

وی افزود: برای اینکه برای استفاده از مراتع به شترداران اختیار عمل دهیم باید طرح بهره برداری تهیه شود و ما به عنوان دولت؛ ۳۰ ساله اختیار را به بهره بردار می دهیم. 

به گفته وی؛ متولدین سال ۶۱ در ممیزی های جدید برای پروانه چرای دام دیده می‌شوند.

کمبود نقدینگی مشکل شترداران 

نماینده صندوق حمایت از بخش کشاورزی استان در این جلسه گفت: مهمترین مشکل شترداران کمبود نقدینگی بود ، زیرساخت ها اول باید تامین شود و برای فروش محصولات شتر هم ما برنامه ریزی خواهیم کرد. 

نخعی افزود: دولت در بخش حمایت از بخش کشاورزی ما را حمایت می کند تا سرمایه در گردش دغدغه شترداران رفع شود اما از سال ۸۸ تاکنون سازمان مدیریت یک ریال هم به صورت مستمر نداده است. 

وی ادامه داد: پارسال ۱۰ میلیارد قول دادند که سه میلیارد تومان آن محقق شد ، تصویب اعتبار دردی دوا نمی کند باید تخصیص اعتبار از سازمان برنامه و بودجه پیگیری شود. 

وی اضافه کرد: با این اقتصاد تورمی نمی توانیم به شترداران کمکی کنیم، ما فروش اموال مازاد را برای گردش سرمایه در گردش داریم که باید این موضوع در شورای گفت و گو مطرح شود. 

عندلیبی، نماینده اداره کل دامپزشکی خراسان جنوبی هم گفت: برای واردات شتر آزمایش‌ها سریع تر انجام می‌شود اما تعداد شتر باید به یک تعدادی برسد که کیت آزمایش را فعال کنیم تا هزینه ها کمتر شود. 

عمیدیان نماینده نظام مهندسی کشاورزی خراسان جنوبی هم گفت: در نظام مهندسی بر اساس ضوابطی که جهاد کشاورزی به ما ابلاغ می کند عمل می کنیم و اینطور نیست که ما از خودمان اختیار داشته باشیم. برای مشکل مسقف بودن محل نگهداری شتر باید مصوبه ای داده شود. 

این شتردار خراسان جنوبی عنوان کرد: شیر شتر را در شهر می فروختیم اما اکنون باید ۵۰ مسیر را بروم تا شیر شتر را درب منازل تحویل بدهم، تا کی باید این روند ادامه داشته باشد؟ 

وی تاکید کرد: از دولت می خواهیم فروش محصولات شیر شتر را در دست بگیرد ، دولت فقط بازار را به دست بگیرد آنوقت ما توربین هم خودمان درست می کنیم. 

محمدی افزود: انگار به اقای آهن فروش تسهیلات داده اند که شتر را با آسانسور به طبقه چهارم ببرد در حالیکه هم شتر را له کرده و هم دست و پای خود را شکسته است! باید تسهیلات به شتر دار تعلق بگیرد نه به افرادی غیر تا مشکلات رفع شود. 

کریمدادی در این جلسه ضمن قدردانی از تشکیل جلسه شترداران، گفت: یزد در حوزه بیابان جلو است چراکه معدن کاران، دانشگاه، دولت و بهره بردار همه پای کار احیای مراتع بیابانی هستند اما در بیرجند دولت پای کار نیست باید جشنواره های شتر در استان به همت دولت برگزار شود. 

وی ادامه داد: اگر شترداران می خواهند مطرح شوند باید بهره برداران خودشان همت کنند، دولت هم باید ممنون این افراد زحمت کش باشد. 

وی افزود: جایگاه شتر به همت اتاق بازرگانی به درستی معرفی می شود و شتر دار، جهاد کشاورزی و دانشگاه باید پای کار باشد تا جشنواره های شتر برگزار شود. 

یکی دیگر از شترداران استان هم گفت: به سرمایه در گردش نیاز داریم، افرادی که شتر بیشتری دارند قرض بیشتری هم دارند. 

غلامرضا بهمدی با بیان اینکه برنامه ریزی خاصی در حوزه شتر نداریم گفت: برنامه های کلان باید در دست افراد کلان باشد، سال ۶۷ شتردار زیادی داشتیم اما مردم قدر نمی دانستند، حالا که مردم می‌دانند بهترین گوشت و بهترین شیر، شیر شتر است اما حمایت نمی شوند.  

وی ادامه داد: توقع داریم ستاد اجرایی فرمان امام، تسهیلات را به افراد اهل آن بدهد، مناطق عشایری ما فقر آذوقه ای دارد. 

یکی از شترداران شهرستان بشرویه در این نشست با بیان اینکه برای رونق اقتصادی کشور تلاش می کنیم، گفت: برای دریافت وام پروار بندی شتر باید سه برابر قیمت شتر برای مسقف کردن محل پروار بندی هزینه کنیم، اگر ما مرتع و آب و یا آذوقه داشته باشیم، تسهیلات را چطور باید پرداخت کنیم. ما ۹۵ کیلومتر از بشرویه تا کویر برای شترداری می رویم. 

ذاکری ادامه داد: مشکل بعدی در منطقه رباط شور است که سطح آب آنجا ۴ متر است و تمام شترهای منطقه فردوس و سرایان یعنی هزار نفر شتر در این منطقه آب می خوردند. 

وی اضافه کرد: در محل یک چاه پنج متری حفر شده اما مجوز بهره برداری نمی دهند که باید پیگیری شود، چطور است که معادن آب های زیر زمینی را تخریب نمی کنند اما شترها تخریب می کنند! 

یکی از شترداران شهرستان نهبندان هم تامین آب را جمله مشکلات شترداران دانست و گفت: ۳۴۰ نفر شتر ما مشکل آب دارند ، برای تامین آب همیشه ما مشکل داریم. 

فلاح افزود: برای کارت دامداری سنتی باید در روستایی که طرح هادی هم دارد، یک مکان مسقف داشته باشیم در حالیکه ۳۴۰ نفر شتر در بیابان هستند، این مهم باید در قانون اصلاح شود. 

به گفته وی؛ هنوز سایه بان در سیسم نظام مهندسی تعریف شده نیست و برای دامداران سایه بان می خواهند، این موضوع باید پیگیری شود؛ مراتع منابع طبیعی به دام سبک که تخریب ترین دام کشور هستند واگذار می شود اما به شتر که احیا کننده منابع طبیعی است، واگذار نمی شود.

وی تصریح کرد: ایجاد تشکل به درد ما نمی خورد برای علوفه هم شترداران مشکلی ندارند چراکه اگر در اتحادیه مطرح می شد ما حتما کمک می کردیم. 

لزوم آسیب شناسی هاب شتر در استان 

نماینده سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان جنوبی هم گفت: اگر بخواهیم به جمع بندی برسیم باید همه موضوعات پیش پا افتاده و کلان با هم مطرح شوند، لذا ابتدا باید در موضوعات به اجماع برسیم تا بدانیم هر مشکل به کدام سازمان منتهی می شود. 

محبوبه فلاح عنوان کرد: در بحث سیاستگذاری در خصوص زرشک خوب عمل کردیم و در خصوص شتر هم اول باید موضوع هاب شتر را خوب تحلیل کنیم و باید آسیب شناسی طرح انجام شود. 

نماینده دفتر امور سرمایه گذاری استانداری خراسان جنوبی هم با اشاره به پرداخت تسهیلات از دو طریق جهاد کشاورزی و تبصره ۱۸ در استان گفت: تسهیلاتی که از طریق جهاد کشورزی معرفی می شود تمام شده است، در خصوص تسهیلات تبصره ۱۸ مشکلی نداریم و افرادی که استفاده نکرده اند می توانند به جهادکشاورزی مراجعه کنند. 

مهدی نیازی افزود: باید سیاست گذاری در خصوص شتر انجام و یک اتحادیه تشکیل شود تا مشکلات به گوش مسئولان برسد. 

رئیس شورای اسلامی بخش دیهوک طبس هم گفت: یکی از مسائل و دغدغه های شترداران حمایت نشدن آنهاست در حالیکه نخبگان این بخش باید حمایت شوند. 

وی با بیان اینکه تبدیل شترداری از سنتی به صنعتی موجب نابودی این صنعت می‌شود افزود: آیا منابع طبیعی برای مراتع هزینه می کند؟ آیا پولی که گرفته می شود به آن منطقه برگشت می شود؟ 

در نهایت باید گفت با توجه به شرایط اقلیمی استان، پرورش شتر یکی از مشاغل پایدار و سودآور محسوب می‌شود. اما برای بهره‌برداری بهینه از این ظرفیت، باید به سمت صنعتی‌سازی و بهبود روش‌های پرورش حرکت کنیم.